Zawierając umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Umowa o dzieło zgodnie z art. 627 KC jest typową umową rezultatu, umową odpłatną, dwustronnie zobowiązującą, wzajemną i konsensualną czyli będącą wynikiem zgodnych oświadczeń woli obu stron.
Umowa musi określać rodzaj dzieła, termin wykonania, sposób i wysokość zapłaty. Jeżeli umowa będzie niewłaściwie lub nieterminowo wykonana, zamawiający może od niej odstąpić. Taka umowa nie daje pracownikowi żadnej ochrony socjalnej, pracodawca zaś nie bierze odpowiedzialności za zapewnienie warunków BHP, urlopu, odprawy, zasiłku.
Niewątpliwą zaletą ww. umowy jest to, że zamawiającego nie interesuje, kiedy i w jaki sposób jest ona realizowana, ważny dla niego jest tylko efekt końcowy.
Wysokość wynagrodzenia za wykonane dzieło powinna być określona w umowie, choć nie koniecznie kwotowo. Zamiast tego mogą znaleźć się tam wskazówki do określenia wynagrodzenia po zakończeniu pracy, które miałyby określać, czego spodziewa się zamawiający i za co mógłby zapłacić wyższe wynagrodzenie, a za co niższe. Artykuł 628 KC mówi o tym, że wynagrodzenie za wykonanie dzieła może mieć charakter ryczałtowy. W przypadku kiedy strony, w momencie zawierania umowy, nie są w stanie precyzyjnie ustalić elementów składowych kształtujących wynagrodzenie, takich jak, np. czas trwania usługi, ceny materiałów czy zakres pracy, wówczas mogą przyjąć wynagrodzenie kosztorysowe (art. 629 KC).
Umowa o dzieło, w przeciwieństwie do umów o pracę i umów zleceń, nie wiąże się z koniecznością opłacania składek z tytułu ubezpieczenia (z wyjątkiem sytuacji, gdy wykonawca dzieła świadczy pracę na rzecz swojego pracodawcy).
Umowa o dzieło rozwiązuje się w przypadku śmierci lub niezdolności do pracy przyjmującego zlecenie. Dotyczy to jednak tylko tych dzieł, których wykonanie zależy od osobistych cech przyjmującego zamówienie. Jeżeli, w takim przypadku, materiał, który miał posłużyć do wykonania dzieła, był własnością przyjmującego zamówienie, a dzieło zostało częściowo wykonane i przedstawia wartość dla zamawiającego, ten ostatni powinien zapłacić przyjmującemu zamówienie lub jego spadkobiercy, odpowiednią część wynagrodzenia oraz odebrać materiał w takim stanie, w jakim się znajduje. Zgodnie z art. 646 KC roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się po upływie 2 lat od oddania dzieła, a jeśli nie zostało ono oddane - od dnia, w którym powinno być oddane, zgodnie z treścią zawartej umowy.