Polskie prawo odróżnia umowy o pracę od umów cywilnoprawnych (czyli takich, których zasady zawierania zostały określone nie w Kodeksie pracy, a w Kodeksie cywilnym). Na czym polega różnica?
Jest wiele rodzajów umów przewidzianych w Kodeksie Cywilnym, jednak najszersze zastosowanie, jako podstawa świadczenia pracy, mają umowa zlecenie, umowa o dzieło oraz umowa agencyjna.
Sednem i funkcją tej umowy jest uregulowanie świadczenia usług pośrednictwa między stronami umowy. Podpisując umowę agencyjną zgodnie z art. 758 § 1 KC przyjmujący zlecenie (agent), zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy, albo do zawierania ich w jego imieniu. Zleceniodawca zobowiązuje się do zapłaty agentowi umówionego wynagrodzenia (prowizji).
Zawierając umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Umowa o dzieło zgodnie z art. 627 KC jest typową umową rezultatu, umową odpłatną, dwustronnie zobowiązującą, wzajemną i konsensualną czyli będącą wynikiem zgodnych oświadczeń woli obu stron.
Przedmiotem umowy zlecenia jest wykonanie, przez przyjmującego zlecenie, określonej czynności prawnej (odpłatnie lub nieodpłatnie) na rzecz zleceniodawcy. Stronami umowy zlecenia mogą być dowolne osoby fizyczne lub osoby prawne z zastrzeżeniem, że posiadają one zdolności do czynności prawnych. Zleceniodawca zleca wykonanie określonych czynności, a zleceniobiorca wykonuje zlecenie.